Kính thưa bạn đọc,
Trong cuộc phán xử vào ngày thứ ba, 9 tháng 11 năm 2021, về chuyện cựu tổng thống Trump, trong vai trò bị cáo, khiếu nại việc Quốc Hội Mỹ đòi xem các văn kiện, tài liệu, và ghi chép của Toà Bạch Ốc liên quan đến vụ tấn công Điện Capitol vào ngày 6 tháng giêng 2021, quan toà liên bang Tanya Chutkan phán "Tổng thống không phải là vua." Một câu ngắn gọn lạnh lùng làm xôn xao nước Mỹ.
Vua được hiểu như là một người có quyền uy tối thượng, có thể làm bất cứ điều gì mà không cần phải xin phép ai. Vua chỉ chịu trách nhiệm một cách mơ hồ với một đấng không bao giờ lên tiếng, đó là ông Trời. Năm 1776, nước Mỹ đã làm cuộc cách mạng, từ chối quyền cai trị thuộc địa của George Đệ Tam, vua của nước Anh để lập nên cộng hoà Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ được cai trị bằng hiến pháp và tướng Washington được bầu làm vị tổng thống đầu tiên.
Hiến pháp quy định tổng thống chỉ là một công cụ để làm việc cho người dân và Quốc hội được trao quyền giám sát tổng thống. Tổng thống cũng phải tôn trọng luật pháp như mọi người và phải chịu hình phạt nếu vi phạm. Phía của ông Trump viện dẫn những quyền hạn được cho phép của vị trí tổng thống để ngăn chặn số tài liệu liên quan đến việc tấn công Điện Capitol lọt ra ngoài ánh sáng. Bà Chutkan không những phán câu "Tổng thống không phải là vua" để bác bỏ lập luận này, mà còn bồi thêm "Và bị cáo không phải là tổng thống." Một câu đau đớn, nhắc nhớ nước Mỹ đã có một tổng thống khác, dù Trump từng là tổng thống, một khi đã hết nhiệm kỳ thì cũng chỉ là thường dân.
Để một quốc gia được cai trị một cách thành công bằng hiến pháp dân chủ, nền tư pháp phải chí công vô tư. Đây là một điều hết sức khó khăn, bởi vì nền tư pháp đó cuối cùng cũng chỉ được xây dựng trên nền tảng con người. Mà lòng người thì khó có thể đo đạc bởi tham, sân, si, sợ hãi, lo lắng và mưu toan. Chính vì thế sự thành công của nền dân chủ Mỹ là một thành tựu vĩ đại hiếm hoi của nhân loại, nhưng cũng là một thành tựu mong manh, dựa trên ý chí khao khát bảo vệ dân chủ của từng thế hệ.
Không có gì bảo đảm một thế hệ tương lai của Mỹ sẽ không mệt mõi, lơ là, bất lực và đánh mất nền dân chủ quý báu này.
Chúc tất cả bạn đọc luôn được khoẻ vui,
VTNews
